Co to jest Mounjaro?
Mounjaro to lek zawierający substancję czynną tirzepatyd, opracowany przez firmę Eli Lilly, przeznaczony do leczenia otyłości, cukrzycy typu 2 oraz wspomagania redukcji masy ciała.
Jest to pierwszy w swoim rodzaju lek, który działa podwójnie – aktywuje receptory GIP (glukozozależnego peptydu insulinotropowego) oraz GLP-1 (glukagonopodobnego peptydu-1).
W połączeniu z odpowiednią dietą i regularną aktywnością fizyczną, Mounjaro pomaga:
- wspierać utratę wagi i utrzymanie jej efektu w dłuższym czasie
- obniżać poziom glukozy we krwi,
- zmniejszać apetyt i uczucie głodu,
W badaniach klinicznych wykazano, że Mounjaro może przynieść znacznie większe efekty w utracie masy ciała niż inne leki z grupy agonistów GLP-1, takie jak semaglutyd (Ozempic, Wegovy).
Jak działa Mounjaro?
Tirzepatyd działa na dwa typy receptorów hormonalnych w przewodzie pokarmowym i mózgu:
1. Aktywacja receptora GLP-1:
• zwiększa wydzielanie insuliny w sposób zależny od poziomu glukozy,
• hamuje wydzielanie glukagonu (hormonu podnoszącego cukier we krwi),
• spowalnia opróżnianie żołądka, co wydłuża uczucie sytości po posiłku.
2. Aktywacja receptora GIP:
• wspomaga dodatkową regulację wydzielania insuliny,
• poprawia metabolizm tłuszczów,
• zwiększa wrażliwość organizmu na insulinę.
Połączenie tych dwóch mechanizmów sprawia, że Mounjaro nie tylko stabilizuje poziom cukru we krwi, ale również pomaga w naturalny sposób ograniczyć ilość spożywanych kalorii.
Zastosowanie Mounjaro
Lek jest stosowany u dorosłych z cukrzycą typu 2, u których sama dieta i ćwiczenia nie wystarczają do uzyskania właściwej kontroli glikemii.
W USA i innych krajach (m.in. Kanada, Australia) preparat jest również stosowany w leczeniu otyłości i nadwagi – pod nazwą Zepbound, zawierającą tę samą substancję czynną (tirzepatyd).
Wskazania obejmują osoby z BMI ≥ 30 kg/m² lub ≥ 27 kg/m² w przypadku współistniejących chorób (np. nadciśnienia, bezdechu sennego, cukrzycy).
Dawkowanie i sposób podawania Mounjaro
Mounjaro jest dostępny w postaci roztworu do wstrzykiwań podskórnych w gotowych wstrzykiwaczach (penach).
Dostępne dawki:
2,5 mg, 5 mg, 7,5 mg, 10 mg, 12,5 mg i 15 mg na dawkę.
Zasady stosowania:
• Zastrzyk podaje się raz w tygodniu, niezależnie od pory dnia czy posiłku.
• Miejsce iniekcji: brzuch, udo lub ramię (rotować miejsca, aby uniknąć podrażnień).
• Nie należy wstrzykiwać w to samo miejsce dwa razy z rzędu.
• Jeśli zapomnisz o dawce, możesz ją przyjąć w ciągu czterech dni (96 godzin). Po tym czasie pomiń i wróć do regularnego harmonogramu.
Schemat zwiększania dawki:
1. Początkowo: 2,5 mg raz w tygodniu – faza adaptacyjna (nie służy jeszcze pełnej kontroli glikemii).
2. Po 4 tygodniach: zwiększenie do 5 mg tygodniowo.
3. W razie potrzeby: dalsze zwiększanie o 2,5 mg co najmniej co 4 tygodnie.
4. Maksymalna zalecana dawka: 15 mg raz w tygodniu.
Ceny Mounjaro w Polsce
• Lek nie jest objęty refundacją przez Narodowy Fundusz Zdrowia — pacjent pokrywa pełny koszt leczenia.
• Cena za pojedynczą dawkę (opakowanie) różni się w zależności od dawki i miejsca zakupu:
• Dawki 2,5 mg i 5 mg – około 900 zł za pen.
• Dawki 7,5 mg i 10 mg – około 1000 zł za pen.
• Dawki 12,5 mg i 15 mg – około 1396 zł za pen.
• Przy typowej terapii tygodniowej (4 dawki w miesiącu) miesięczny koszt może wynosić od około 1 100 zł dla niższych dawek do ponad 1 500 zł dla wyższych.
• Ceny mogą znacznie różnić się między aptekami — np. dla wersji KwikPen od ok. 1 035 zł do ponad 1 560 zł za wstrzykiwacz w niektórych ofertach.
Działania niepożądane Mounjaro
Najczęstsze:
Większość dotyczy układu pokarmowego i pojawia się głównie w pierwszych tygodniach leczenia:
• nudności,
• biegunka lub zaparcia,
• wymioty,
• uczucie pełności, wzdęcia, niestrawność,
• ból brzucha,
• zmniejszony apetyt,
• zmęczenie,
• reakcje w miejscu wstrzyknięcia,
• ból głowy.
Objawy te zwykle ustępują po 4–8 tygodniach, gdy organizm przyzwyczaja się do działania leku.
Czasowy przebieg działań niepożądanych
Tydzień 1–2: Największe nasilenie objawów żołądkowo-jelitowych (nudności, wzdęcia, uczucie pełności).
Tydzień 3–4: Objawy stopniowo łagodnieją.
Tydzień 4–8: Większość pacjentów odczuwa znaczną poprawę.
Po 8 tygodniach: Objawy zazwyczaj są minimalne lub całkowicie ustępują.
Poważne działania niepożądane (rzadkie, ale istotne)
• Ostre zapalenie trzustki – silny ból w nadbrzuszu, nudności, wymioty.
• Nowotwory tarczycy (MTC) – ostrzeżenie z „czarną ramką” (Boxed Warning). Nie stosować u osób z zespołem MEN 2 lub historią raka rdzeniastego tarczycy.
• Hipoglikemia – gdy lek łączony jest z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika.
• Problemy z nerkami lub odwodnienie – zwłaszcza przy nasilonych wymiotach lub biegunce.
• Zapalenie pęcherzyka żółciowego – ból w prawym podżebrzu, gorączka, żółtaczka.
• Retinopatia cukrzycowa – możliwe przejściowe pogorszenie wzroku przy szybkim spadku poziomu glukozy.
• Reakcje alergiczne – wysypka, obrzęk twarzy, trudności w oddychaniu.
W razie wystąpienia któregokolwiek z tych objawów należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Interakcje Mounjaro z innymi lekami
Mounjaro może wchodzić w interakcje z:
• insuliną i lekami przeciwcukrzycowymi – zwiększone ryzyko hipoglikemii,
• lekami doustnymi – z powodu spowolnienia opróżniania żołądka może wpływać na tempo wchłaniania,
• doustnymi środkami antykoncepcyjnymi – może obniżać ich skuteczność, szczególnie po rozpoczęciu terapii lub zwiększeniu dawki (zalecana metoda zapasowa przez 4 tygodnie).
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Nie należy stosować leku, jeśli:
• pacjent ma alergię na tirzepatyd,
• występuje historia raka tarczycy typu MTC,
• zdiagnozowano zespół MEN 2,
• wystąpiło ostre zapalenie trzustki,
• pacjent jest w ciąży lub karmi piersią (brak wystarczających danych o bezpieczeństwie).
Szczególną ostrożność zaleca się u osób z:
• chorobami nerek i wątroby,
• gastroparezą (spowolnione opróżnianie żołądka),
• retinopatią cukrzycową,
• problemami z pęcherzykiem żółciowym.
Przechowywanie Mounjaro
• Przechowywać w lodówce (2–8 °C).
• Można przechowywać w temperaturze pokojowej (do 30 °C) przez maksymalnie 21 dni.
• Chronić przed światłem i nie zamrażać.
• Nie używać, jeśli roztwór zmienił barwę lub zawiera cząstki.
Jak stosować lek Mounjaro?
Przed rozpoczęciem terapii należy uważnie przeczytać instrukcję użycia (Instructions for Use) i w razie jakichkolwiek wątpliwości poprosić farmaceutę lub lekarza o wyjaśnienie.
Lek należy stosować dokładnie zgodnie z zaleceniami lekarza.
Nie wolno przyjmować go częściej, w większej ilości ani w mniejszej dawce, niż zostało to przepisane.
Sposób podawania Mounjaro
Mounjaro jest lekiem w postaci wstępnie napełnionego wstrzykiwacza (pena), który podaje się podskórnie (czyli w tkankę tłuszczową pod skórą).
• Lek podaje się raz w tygodniu.
• Można go stosować niezależnie od posiłków i o dowolnej porze dnia.
• Zastrzyk wykonuje się w udo, brzuch lub górną część ramienia.
• Przy każdym kolejnym podaniu należy zmieniać miejsce iniekcji, aby uniknąć podrażnień skóry.
Dawkowanie i zwiększanie dawek
Lekarz zwykle rozpoczyna terapię od najniższej dawki, a następnie stopniowo ją zwiększa — nie częściej niż co 4 tygodnie. Celem jest umożliwienie organizmowi przystosowania się i ograniczenie działań niepożądanych.
Można zmienić dzień tygodnia podawania leku, pod warunkiem, że między kolejnymi dawkami minie co najmniej 3 dni (72 godziny).
Stosowanie z insuliną
Można podawać insulinę w tym samym obszarze ciała (np. brzuch), ale nie w to samo miejsce.
Nie wolno mieszać Mounjaro z insuliną w jednej iniekcji.
Ważne informacje dotyczące leczenia
• Mounjaro kontroluje cukrzycę typu 2, ale jej nie leczy.
• Pełne efekty działania mogą pojawić się po 4 tygodniach lub dłużej.
• Należy kontynuować terapię nawet wtedy, gdy pacjent czuje się dobrze.
• Nie należy przerywać leczenia bez konsultacji z lekarzem.
Szczegółowe instrukcje ze schematami wstrzykiwania znajdują się w ulotce.
Informacje o dawkowaniu
Dawkowanie u dorosłych z cukrzycą typu 2
• Dawka początkowa: 2,5 mg podskórnie (SC) raz w tygodniu.
• Po 4 tygodniach: zwiększenie do 5 mg raz w tygodniu.
• Jeśli wymagana jest dalsza kontrola glikemii – zwiększać co najmniej co 4 tygodnie:
• 7,5 mg → 10 mg → 12,5 mg → maksymalnie 15 mg raz w tygodniu.
💡 Dawka 2,5 mg służy rozpoczęciu leczenia i nie jest wystarczająca do kontroli glikemii.
Dzień tygodnia można zmienić, o ile zachowana jest przerwa co najmniej 3 dni między kolejnymi dawkami.
Dostępne dawki Kwikpenów Mounjaro
Mounjaro jest dostępny jako jednorazowy autowstrzykiwacz (pen) w następujących dawkach:
• 2,5 mg / 0,5 ml
• 5 mg / 0,5 ml
• 7,5 mg / 0,5 ml
• 10 mg / 0,5 ml
• 12,5 mg / 0,5 ml
• 15 mg / 0,5 ml
W przeszłości niektóre dawki były trudno dostępne z powodu dużego popytu, jednak obecnie problemy z dostępnością zostały rozwiązane.
Co zrobić, jeśli pominiesz dawkę?
• Jeśli przypomnisz sobie w ciągu 4 dni od planowanego dnia podania — przyjmij pominiętą dawkę jak najszybciej.
• Jeśli minęło więcej niż 4 dni, pomiń dawkę i wróć do regularnego harmonogramu.
• Nie podawaj dwóch dawek w odstępie krótszym niż 3 dni.
Co zrobić w przypadku przedawkowania?
W razie przyjęcia zbyt dużej dawki Mounaro:
- Natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub udaj się na pogotowie, jeśli masz: utratę przytomności, silne wymioty, ból brzucha, bardzo niski poziom cukru (hipoglikemię) lub inne poważne objawy.
- Jeśli osoba traci przytomność, ma drgawki, trudności z oddychaniem lub nie reaguje — natychmiast wezwij pogotowie (numer alarmowy 911 lub europejski 112).
- W aptece lub przed przyjęciem kolejnej dawki leku – skontaktuj się z lekarzem prowadzącym i poinformuj o całej sytuacji: która dawka, kiedy, jakie objawy.
- Nie ma fabrycznego „antidotum” na tirzepatydę – dlatego ważne jest leczenie wspierające: nawodnienie, monitoring poziomu cukru, kontrola pracy nerek i wątroby, obserwacja objawów żołądkowo-jelitowych.
- Zachowaj lek/opakowanie, aby można było sprawdzić kiedy i ile dawki było podane. Ułatwia to ocenę w przypadku konsultacji ze specjalistą.
Interakcje z innymi lekami
Poinformuj lekarza i farmaceutę o wszystkich przyjmowanych lekach — na receptę i bez recepty, suplementach, witaminach i preparatach ziołowych.
Lekarz może zmienić dawkowanie lub zalecić dodatkową obserwację skutków ubocznych.
Najważniejsze interakcje:
• Tabletki antykoncepcyjne mogą być mniej skuteczne podczas stosowania Mounjaro (patrz niżej: ostrzeżenie dotyczące antykoncepcji).
• Zaleca się stosowanie dodatkowej lub alternatywnej metody zabezpieczenia przez 4 tygodnie po rozpoczęciu leczenia i po każdej zmianie dawki.
• Inne leki przeciwcukrzycowe (np. insulina, sulfonylomoczniki, Ozempic) – mogą zwiększać ryzyko hipoglikemii (spadku cukru).
Skonsultuj się z lekarzem, jak rozpoznawać i leczyć objawy niskiego poziomu glukozy.
• Leki doustne – ponieważ Mounjaro spowalnia opróżnianie żołądka, może wpływać na wchłanianie innych leków.
Lista interakcji nie jest pełna — w razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Ostrzeżenie: skuteczność doustnej antykoncepcji może być zmniejszona
Mounjaro może zmniejszać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych z powodu opóźnionego opróżniania żołądka.
Badania wykazały, że po pojedynczej dawce 5 mg ekspozycja na składniki aktywne tabletek antykoncepcyjnych spada o około 20%.
Zalecenia:
• rozważ przejście na inne formy antykoncepcji: wkładka domaciczna (IUD), implant, iniekcja hormonalna lub plaster,
• dodaj barierową metodę zabezpieczenia (np. prezerwatywy, diafragma),
• stosuj dodatkowe zabezpieczenie przez 4 tygodnie po rozpoczęciu leczenia i po każdej zmianie dawki.
Jak przechowywać zastrzyki Mounjaro?
• Przechowuj w lodówce w temperaturze 2–8°C (36–46°F).
• Trzymaj w oryginalnym opakowaniu, aby chronić lek przed światłem.
• Nie zamrażaj.
• W razie potrzeby (np. w podróży) pen można przechowywać w temperaturze pokojowej (do 30°C) przez maksymalnie 21 dni.
• Po tym czasie nie używaj ponownie — nawet jeśli w penie pozostał lek.
Skład leku
Substancja czynna: tirzepatyd.
Substancje pomocnicze: chlorek sodu, fosforan disodowy heptahydrat, woda do wstrzykiwań, a także niewielkie ilości kwasu solnego lub wodorotlenku sodu do regulacji pH.
Producent
Mounjaro jest wytwarzany przez firmę Eli Lilly and Company — amerykańskie przedsiębiorstwo farmaceutyczne z siedzibą w Indianapolis, działające od 1876 roku.
Firma specjalizuje się w lekach diabetologicznych, psychiatrycznych i onkologicznych.
Często zadawane pytania (FAQ)
Czy Mounjaro to to samo co Zepbound?
Oba zawierają tę samą substancję – tirzepatyd. Mounjaro jest zatwierdzony do leczenia cukrzycy typu 2, a Zepbound – do redukcji masy ciała.
Jak szybko działa Mounjaro?
Pierwsze efekty (np. spadek apetytu, stabilizacja cukru) mogą być zauważalne już po 1–2 tygodniach, ale pełny efekt metaboliczny i utrata masy ciała rozwijają się przez kilka miesięcy.
Czy mogę pić alkohol podczas terapii?
Umiarkowane spożycie jest zazwyczaj dopuszczalne, ale alkohol może powodować wahania poziomu cukru i nasilać nudności. Warto ograniczyć jego spożycie i unikać picia na pusty żołądek.
Czy Mounjaro uzależnia?
Nie – lek nie działa na ośrodki nagrody w mózgu jak substancje psychoaktywne.
Czy Mounjaro można stosować długo?
Tak, to lek przeznaczony do długotrwałej terapii, pod warunkiem regularnej kontroli lekarskiej i dobrej tolerancji.
Podsumowanie
Mounjaro (tirzepatyd) to przełomowy lek w leczeniu otyłosci i cukrzycy typu 2 i otyłości. Łączy podwójne działanie hormonów GIP i GLP-1, poprawiając kontrolę glukozy i wspierając redukcję masy ciała.
Choć skuteczny, wymaga cierpliwości w początkowej fazie leczenia, kiedy mogą pojawić się objawy żołądkowo-jelitowe. Przy odpowiednim dawkowaniu, monitorowaniu i wsparciu lekarza, lek ten może stać się skutecznym narzędziem w walce z otyłością i cukrzycą.